Mencari Keredhaan-Mu, Ya Allah, Ya Tuhanku...: ORANG KAYA MENTERI LARUT

Saturday 26 November 2022

ORANG KAYA MENTERI LARUT

NGAH IBRAHIM DIANUGERAHKAN GELARAN ORANG KAYA MENTERI LARUT

Daerah Larut di Perak adalah di bawah pemerintahan Long Jaafar sehinggalah beliau meninggal dunia pada 1858. Beliau telah digantikan oleh anaknya Ngah Ibrahim dan telah mendapat restu daripada Baginda Sultan Perak. Ngah Ibrahim telah meneruskan pentadbiran sebagai Orang Besar Jajahan iaitu wakil Sultan Perak.

Bagi mengukuhkan kedudukannya, bersamaan dgn hari ini, pada 23 Oktober 1863, Ngah Ibrahim bin Long Jaafar telah dianugerahkan gelaran Orang Kaya Menteri Larut oleh DYMM Paduka Seri Sultan Perak Sultan Jaafar Muazzam Shah. Penganugerahan gelaran tersebut adalah juga sebagai mengenang jasa dan perkhidmatan cemerlang beliau kepada baginda sultan dan terhadap perkembangan serta kemajuan perusahaan melombong bijih timah di daerah Larut.

Kawasan ini menjadi tumpuan pelombong-pelombong Cina. Pada awal tahun 1860 ramai pekerja lombong Cina dari Negeri-negeri Selat datang berhijrah ke daerah Larut untuk melombong bijih dan membawa dua kumpulan kongsi gelap, Ghee Hin dan Hai San.

Dalam tahun 1862, sekumpulan orang-orang Kongsi Ghee Hin dari Klian Baharu, seramai 14 orang telah pergi ke Klian Pauh iaitu kawasan Kongsi Hai San kerana hendak bermain judi yang akhirnya mengakibatkan berlakunya pergaduhan. Ngah Ibrahim sebagai Orang Besar Jajahan bertanggungjawab menjaga keamanan daerah Larut telah menjalankan siasatan dan mendapati kumpulan Ghee Hin bertanggungjawab mencetuskan pergaduhan itu. Ketua kumpulan itu, So Ah Chong telah dihukum bunuh.

Orang-orang Ghee Hin tidak berpuas hati dengan tindakan Ngah Ibrahim Ialu mengadu kepada Kolonel Cavenangh, Gabenor Inggeris Negeri-negeri Selat. Tanpa siasatan rapi Cavenagh menuntut bayaran gantirugi daripada Sultan Perak kerana wakil baginda membunuh Ketua Kumpulan Ghee Hin, seorang rakyat British. Ngah Ibrahim yang bertanggungjawab dalam kes itu bersedia membayar gantirugi kepada Gabenor Inggeris bagi pihak Sultan Perak dengan syarat baginda sultan bersetuju menganugerahkannya gelaran yang berpadanan dengan bayaran gantirugi sebanyak $17,447.04.

Sebagai ganjaran di atas khidmat beliau itu serta kecekapannya mengendalikan perusahaan lombong di Larut, pada hari ini dalam tahun 1863, Sultan Perak telah berkenan menganugerahkan gelaran Orang Kaya Menteri Larut kepada Ngah Ibrahim. Penganugerahan itu telah meletakkan Ngah Ibrahim sebagai orang yang berkuasa penuh di Larut. Ngah Ibrahim bebas membuat perhubungan dengan mana-mana kuasa luar tanpa persetujuan dan kebenaran Sultan Perak.

Melalui kurniaan tersebit, Ngah Ibrahim memperoleh kuasa mentadbir Larut yang merangkumi kawasan Krian, Kuala Beruas dan Bukit Berapit. Walau bagaimanapun pada 31 Mac 1864, Sultan telah membuat kurniaan baru dikeluarkan yang telah mengecilkan kawasan tadbir Ngah Ibrahim hanya meliputi dari Larut ke Krian dan Bagan Tiang.

Beliau telah membina jalan dari Matang ke Kelian Pauh serta masjid dan juga sebuah banglo di Pulau Pinang (Jalan Mantri). Beliau memiliki kapal perang berkuasa wap yang ditempah dari England iaitu S.S Indera Bayu dan S.S Bahtera Bayu serta pasukan polis terdiri daripada 110 orang yang diketuai oleh Kapten Speedy. Pasukan polis ini turut dilengkapi beberapa pucuk meriam Krupps buatan Jerman.

Bagaimanapun setelah termeterainya Perjanjian Pangkor pada 20 Januari 1874, kuasa mutlak Ngah Ibrahim terhadap daerah Larut telah dinafikan oleh pentadbiran Inggeris sebaliknya mengekalkan gelaran.