Tuesday 6 July 2021

Sri Mersing

Arkib : 30 Jun 2021

Allahyarham Shariff Medan

PAK MALAU CIPTA PANTUN?

Kajang Pak Malau kajang berlipat,

Kajang saya mengkuang layu,

Dagang Pak Malau dagang bertempat,

Dagang saya musafir lalu.

Itulah bait-bait pantun yang diungkapkan oleh Allahyarham Nordin Ahmad sebagai Damak dalam filem Sri Mersing merupakan filem pertama arahan pengarah Salleh Ghani yang diterbitkan pada tahun 1961.

Pantun ini seolah-olah menjadi 'trademark' kepada Nordin Ahmad apabila generasi kini merujuk kepada lakonannya. Tapi tahukah kita siapa orang yang bertanggungjawab mencipta baris kata pantun berkenaan?

Orang yang bertanggungjawab mencipta pantun berkenaan ialah Allahyarham seniman Shariff Medan yang sememangnya berpengalaman dalam mencipta kiasan kata bual Melayu dalam filem-filem Melayu klasik keluaran Cathay-Keris. Sharif Medan adalah pelakon yang berasal dari pentas bangsawan seawal tahun 1930-an. Beliau turut berlakon dalam filem Melayu pertama berjudul Leila Majnun pada tahun 1933.

Pantun ini juga membawa maksud yang mendalam dan tersirat. Saya cuba huraikan secara terperinci asal usul pantun ini, maksud pembayang, perkaitan antara pembayang dengan maksud dan maksud sebenar pantun Melayu yang menjadi legenda sehingga sekarang.

HURAIAN BARIS PEMBAYANG PANTUN

Kajang bermaksud atap yang dibuat daripada daun mengkuang dan nipah. Maksud pembayang ini ialah atap Pak Malau atapnya berlipat elok, manakala atap Damak dibuat menggunakan mengkuang yang sudah layu sahaja. Dalam erti kata lain, tempat berteduh Pak Malau menggunakan atap yang elok tetapi tempat berteduh Damak menggunakan mengkuang yang sudah layu dan berkemungkinan atapnya tidak tahan lama berbanding Pak Malau.

Maksud pembayang ini secara tersiratnya ialah Pak Malau tinggal di kampung ini tidak mengalami apa-apa masalah kerana dilayan dengan elok. Manakala Damak pula yang datang sebagai pedagang di kampung ini telah difitnah, walaupun niatnya baik iaitu untuk menyelamatkan Sri Mersing daripada diculik.

HURAIAN BARIS MAKSUD PANTUN

Maksud pantun ini membawa maksud bahawa Pak Malau berdagang ke kampung Mersing ini bertempat. Maksud bertempat di sini ialah ada tempat untuk berlindung, tiada orang yang ingin menabur fitnah dan sakit hati terhadap Pak Malau. Manakala Damak yang datang berdagang ke kampung Mersing seperti musafir yang lalu sahaja. Walaupun niatnya baik tetapi dia telah difitnah oleh Awang Sulung.

Teks : HAR

Sumber :